Jacarèio
Pastinaca sativa subsp. sativa
Apiaceae Umbelliferae
Àutri noum : Pastenargo-jauno, Pastenargo, Panet-bastard, Panés, Cournacho.
Nom en français : Panais sauvage.
Descripcioun :Grando planto di flour jauno quàsi sènso bratèio. Li fueio soun coumpausado de grand fuioun emé ges de pecoui, alor que la cambo èi canelado. La racino, blanco, a uno forto oudour. La varieta fèro, arvensis, emé de long péu èi presentado eici (i'a peréu la varieta sativa, cultivado, qu'a de gròssi racino poupouso).
Usanço :La jacarèio èro adeja cultivado à l'Age-Mejan. Lou panés s'adoubo e se manjo de tóuti li biais, un pau coume li pastenargo (raspado, au bouta-couire) o peréu coume de poumo de terro (au tian, en purèio). Èi couneigudo pèr sougna li proublèmo d'uei e coume antispasmoudico.
Port : Grando erbo
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Pastinaca
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 mm
Flourido :
Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Champ
- Ribiero
- Camin
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Pastinaca sativa subsp. sativa L., 1753
Rasin(-roso)
Rhodiola rosea
Crassulaceae
Noms en français : Orpin rose, Orpin odorant.
Descripcioun :Lou rasin-roso trachis dins lis asclo de roucas en mountagno séusouso. Ié flouris belamen l'estiéu. Soun soulamen li flour di planto femello que sou roso qu'aquésti de mascle soun jauno (vèire li fotò à man drecho). Li fueio soun poupudo e d'un verd clar (o un pau verdalo).
Usanço :La racino èi manjadisso emé un goust de roso. Li tijo e li flour soun manjado en artico en ensalado o cuecho. Es uno planto couneigudo pèr èstre di proun vertuouso : douno d'enavans, ajudo à dourmi e pèr recupera de la fatigo. Tambèn èi bono contro la pisso-douço, l'ipertesuro e mai enca. En crèmo ajudo à lucha contro li rufo.
Port : Erbo
Taio : 10 à 50 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rhodiola
Famiho : Crassulaceae
Ordre : Saxifragales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 cm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1200 à 2800 m
Aparado : Noun
Juilet à avoust
Liò : Roucas
- Esboudèu
- Pelouso roucaiouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Rhodiola rosea L., 1753